Article
Begin oktober kreeg de POD MI de kans om haar ervaringen met Housing First in België te delen tijdens een peer review georganiseerd door het Ierse ministerie van Volksgezondheid, op uitnodiging van de Europese Commissie. Deze bijeenkomst, bood een platform om de belangrijkste elementen van de Ierse Housing First-aanpak te bespreken, gericht op langdurige huisvesting en ondersteuning voor mensen met complexe behoeften.
Deze peer review werd georganiseerd in antwoord op de Verklaring van Lissabon in 2021 en de oprichting van het Europees Platform tegen Dakloosheid, met als doel een sterke dialoog tussen de lidstaten te stimuleren en kennis te delen. Samen met een collega van het Waalse Observatorium voor Dakloosheid mocht de POD MI vanuit België een overzicht geven van de groei en diversiteit van Housing First-projecten in ons land. Onze rijke variëteit aan projecten, verweven met lokale initiatieven, in combinatie met de federale initiatieven om specifieke elementen van de ondersteuning te stimuleren ( aandacht voor jongeren en vrouwen in dakloosheid, het project van sociale affiliatie, de recente aandacht voor ervaringsdeskundigheid,…) viel bij de andere deelnemers goed in de smaak. Ook onze Belgische Housing-First chocolade, die we uitdeelden om het thema van positief welbevinden in de teams te bespreken, was een aangename verrassing en bracht de andere landen op soortgelijke ideeën.
Daarnaast hebben we ook zelf veel opgestoken over hoe andere landen hun Housing First-projecten evalueren en modelgetrouw coördineren. Polen wist ons bijvoorbeeld te verrassen met hun sterke focus op preventie en het voorkomen van huisuitzettingen tijdens de wintermaanden.
Tijdens de discussies werd de cruciale rol van geïntegreerde teams (dedicated teams) benadrukt, al werden de uitdagingen die hierbij komen kijken, zoals het samenbrengen van verschillende organisatieculturen en het stroomlijnen van kennis onder maatschappelijk werkers zeker ook benoemd. Een veilig, stabiel en ondersteunend klimaat voor cliënten vraagt om speciaal opgeleid personeel, dat niet alleen de behoeften van cliënten begrijpt, maar ook hun privacy en kwetsbaarheid respecteert. Goede arbeidsomstandigheden en een fatsoenlijk loon voor maatschappelijk werkers zijn essentieel om personeelsverloop te beperken en de betrokkenheid hoog te houden. Ook het inzetten van ervaringsdeskundigen in Housing First-teams werd als een waardevolle toevoeging gezien.
Aandachtspunten
Veel landen gaven aan dat een gebrek aan stabiele financiering en voldoende betaalbare woningen grote obstakels vormen voor een bredere toepassing van Housing First. Ondanks verschillen in de sociale huursector kampen veel landen met een tekort aan geschikte woningen, vooral kleinere eenheden, wat de snelle doorstroming bemoeilijkt, zelfs voor de meest dringende gevallen.
De discussie wees ook op de risico's van projectmatige financiering voor de duurzaamheid en opschaling van Housing First-projecten. Voorbeelden werden gegeven van veelbelovende Housing First-projecten die moesten stoppen na afloop van tijdelijke financiering of beperkt bleven tot een proefstadium, zonder mogelijkheid tot landelijke uitbreiding.
Sam Tsemberis, de grondlegger van het Housing First-model in de jaren '90 in New York, zette ons aan het denken met twee uitdagende inzichten: “We denken nog te vaak hoe we de cliënt in het systeem kunnen laten passen, terwijl het juist de uitdaging is om het systeem zo te veranderen dat iedereen erbij betrokken wordt.”
Daarnaast stelde hij: “Binnen Housing First spreken we vaak over twee verplichtingen: huurbetalingen en een wekelijks contact met de begeleiding. Terwijl de eerste verplichting logisch is voor de cliënt, ligt de verantwoordelijkheid voor het tweede bij de ondersteunende dienst. Het is aan hen om creatief, uitnodigend en volhardend te werk te gaan, zodat er een betekenisvolle verbinding ontstaat. Als dat niet lukt, is het niet de cliënt die verantwoordelijk gehouden kan worden.”
Meer achtergrond teksten, presentaties en presentaties zijn beschikbaar in het Engels op: resource page
Commentaren