De REMI tool zal op basis van een vergelijking van de inkomsten en minimaal noodzakelijke uitgaven van de gerechtigde een negatief of positief saldo berekenen. Dit moet niet noodzakelijkerwijs meteen worden uitgekeerd als aanvullende financiële steun, maar moet worden gezien als het startpunt van de hulpverlening. Wanneer blijkt dat de gerechtigde een negatief saldo en dus een financieel tekort heeft, is het de bedoeling dat er aan de hand van de tool wordt bekeken hoe dit tekort kan worden weggewerkt en zo de negatieve vicieuze cirkel van armoede kan worden doorbroken. Dit hoeft niet per sé door middel van aanvullende financiële steun. Logischerwijs worden eerst de andere (structurele) opties bekeken: Waar kunnen nog rechten worden uitgeput, bv. Het recht op verhoogde tegemoetkoming? Waar kunnen uitgaven worden verlaagd, bv. door het zoeken van goedkopere of sociale (kwaliteitsvolle) huisvesting, door een voordeliger internettarief? Kan het inkomen worden verhoogd bv. Door middel van activering en hoe kan dit verder worden ondersteund? Waar is er nood aan budgethulpverlening, opleidingen, psychologische ondersteuning, enzovoort?

    Wanneer de maatschappelijk werker de REMI-tool samen met de gerechtigde invult, verwerft deze vaak een beter inzicht in zijn huishoudbudget en kan hij/zij meezoeken naar haalbare wegen om zijn budget in evenwicht te brengen en naar welke stappen hij hiervoor zelf kan nemen. Onderzoek heeft immers aangetoond dat wanneer de gerechtigde zelf meedenkt over mogelijke oplossingen en zijn rol hierin, effectiever blijkt dan methodieken waarbij maatregelen extern worden voorgesteld of opgelegd.

    Wanneer alle opties zijn afgevinkt en alle bestaande maatregelen zijn uitgeput, maar er blijft nog steeds een structureel financieel tekort, wordt aangeraden om dit negatieve saldo volledig (tijdelijk) bij te passen door middel van aanvullende financiële steun. Deze aanvullende financiële steun komt dan bovenop alle andere toelages (zoals bv. de toelage participatie en sociale activering, energiefonds, …) en sociale voordelen die de cliënt al ontvangt maar die – zoals blijkt uit de REMI tool – onvoldoende zijn om volwaardig te kunnen deelnemen aan de samenleving. Op deze manier krijgt de gerechtigde meer financiële ruimte en kunnen er andere lange termijnoplossingen worden bekeken om uit de armoede te geraken.

    Tijdens dit proefproject in 2023-2024 wordt deze aanvullende financiële steun op basis van REMI gesubsidieerd door de federale overheid. De gesloten enveloppe kan zowel worden gebruikt voor éénmalige als voor langdurige aanvullende financiële steun (AFS), maar mag het negatief saldo niet overschrijden. De REMI-toelage kan niet worden aangewend om aanvullende steun in natura te financieren. Het OCMW kan ervoor kiezen om AFS toe te kennen zonder deze te binden aan specifieke uitgaven of kan afspraken maken met de gerechtigde over de bestemming van de AFS (vb. om huur-, energie, -school- , medische facturen te betalen).  Dit kan ook betekenen dat de AFS wordt gebruikt om openstaande facturen te betalen. Het komt aan het OCMW toe om op te volgen of de middelen werden besteed waarvoor ze bedoeld zijn.

    De REMI-toelage kan zowel voor éénmalige als voor langdurige AFS gebruikt worden. Het OCMW bepaalt zelf, in functie van de budgettaire ruimte die het OCMW hiervoor kan/wil vrijmaken, of het na uitputting van de REMI-toelage nog AFS toekent uit eigen middelen.

    Het OCMW behoudt dus lokale autonomie en kiest zelf wanneer en hoe er AFS wordt uitgekeerd. Hoe wordt omgegaan met de output van REMI/REDI moet worden afgesproken op het niveau van het OCMW. Het expertisecentrum voor Budget en Financieel Welzijn ontwikkelde zelf een afsprakenkader waarin de courante praktijken van huidige REMI gebruikers en het advies van de onderzoekers wordt beschreven. Dit kan worden gebruikt ter inspiratie en ondersteuning voor het ontwikkelen van een eigen lokaal afsprakenkader.