Recht op Maatschappelijke Integratie Wet van 26 mei 2002

Ja, één van de voorwaarden voor het recht op maatschappelijke integratie is de werkbereidheid. Deze voorwaarde moet worden beoordeeld aan de hand van de concrete doelstellingen en mogelijkheden en de persoonlijke inspanningen van de betrokkene. Het doel is niet dat de activiteit onmiddellijk winstgevend is zonder vooruit te kijken naar de toekomst maar integendeel dat de persoon mettertijd in staat is om met zijn artistieke activiteit een toekomst uit te bouwen zonder de hulp van het OCMW.

Bijgevolg kan het OCMW een kunstenaar de nodige en redelijke tijd geven om zijn of haar artistiek project op te zetten. Tijdens deze periode kan het leefloon worden toegekend. Deze toekenning kan echter niet ad vitam gebeuren vermits het niet de bedoeling is dat de overheid eindeloos in deze mensen investeert.

Het is noodzakelijk een onderscheid te maken tussen de soorten inkomsten. Indien de inkomsten uit deze activiteiten periodiek zijn (enkele dagen per maand of om de twee maanden), kan de gewone socio-professionele vrijstelling (SPI) worden toegepast. Dit is bijvoorbeeld het geval voor een acteur, zanger, clown of goochelaar die een paar optredens per maand geeft.

Indien de activiteit daarentegen eenmalig is, kan de socio-professionele vrijstelling voor inkomsten die voortvloeien uit een artistieke activiteit worden toegepast. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de verkoop van een schilderij, een beeldhouwwerk, unieke auteursrechten, .... 

Ja, de regelgeving staat toe dat een gerechtigde op maatschappelijke integratie in de loop van het jaar 4 weken naar het buitenland kan gaan zonder zijn recht op maatschappelijke integratie te verliezen.  De enige voorwaarde is dat de gerechtigde in kwestie het OCMW op de hoogte brengt.

De regelgeving staat toe dat een gerechtigde op maatschappelijke integratie in de loop van het jaar 4 weken naar het buitenland kan gaan zonder zijn recht op maatschappelijke integratie te verliezen. Het OCMW kan echter beslissen dat uitzonderlijke omstandigheden een langer verblijf in het buitenland rechtvaardigen, bijvoorbeeld in het geval van een tentoonstellingsproject of een stage in het buitenland.

Artikel 22, §1, r) van het KB algemeen regelement wordt naar analogie toegepast. Dit betekent het volgende:

- Voor wat betreft de stage-uitkering betaald door Actiris: deze kan niet worden vrijgesteld op grond van artikel 22 §1 KB algemeen reglement. Indien aan alle voorwaarden zijn voldaan, kan uiteraard de SPI-vrijstelling hierop wel toegepast worden.

- Voor wat betreft de stagevergoeding van 200€ betaald door de stagegever, deze kan beschouwd worden als een vergoeding in het kader van artikel 22 §1, r) van het KB algemeen reglement en dus worden vrijgesteld.

De bepaling omvat twee verschillende elementen, met name:

De verplichting voor betrokkene om het OCMW te verwittigen indien hij voor een periode van 7 opeenvolgende dagen of meer naar het buitenland vertrekt;

De schorsing van de uitbetaling van het leefloon dat de betrokkene meer dan 4 weken per kalenderjaar in het buitenland verblijft.

Neen, de meldingsplicht geldt pas vanaf een verblijf van 7 of meer opeenvolgende dagen.

Ja. Gedurende de periode dat een sanctie wordt uitgevoerd, wordt de uitbetaling van het leefloon geschorst, maar blijft het recht op maatschappelijke integratie behouden. 

Neen. Om de periode van 4 weken per kalenderjaar te berekenen wordt enkel rekening gehouden met de periodes gedurende de welke betrokkene gerechtigd is op een leefloon.

Er wordt enkel rekening gehouden met de periodes gedurende de welke betrokkene minstens 7 aaneensluitende dagen in het buitenland verbleven heeft.

Deze periodes worden omgerekend naar kalenderweken.

Voorbeeld:

Betrokkene verblijft in maart 10 dagen in het buitenland = aanrekening 1 week;

betrokkene verblijft in mei 17 dagen in het buitenland = aanrekening 2 weken;

betrokkene verblijft in juli 9 dagen in het buitenland = aanrekening 1 week;

Na dit laatste verblijf heeft betrokkene het totaal van 4 weken verblijf in het buitenland per kalenderjaar bereikt.

Van zodra betrokkene de maximumgrens van 4 weken verblijf in het buitenland bereikt heeft, wordt elke nieuwe periode van verblijf in het buitenland niet meer per kalenderweek, maar per dag berekend.

Vanaf elke dag dat de geoorloofde periode wordt overschreden, wordt de uitbetaling van het leefloon geschorst.

Voorbeeld:

Betrokkene verblijft in maart 10 dagen in het buitenland = aanrekening 1 week;

betrokkene verblijft in mei 17 dagen in het buitenland = aanrekening 2 weken;

betrokkene verblijft in juli 9 dagen in het buitenland = aanrekening 1 week;

betrokkene verblijft in september 5 dagen in het buitenland = schorsing leefloon 5 dagen.

De uitbetaling van het leefloon wordt gedurende deze 5 dagen geschorst omdat het totaal van 4 weken verblijf in het buitenland is overschreden.

De berekening van de verschillende periodes van verblijf in het buitenland gebeurt per kalenderjaar. Dit betekent dat de berekening doorloopt indien betrokkene in de loop van een jaar verhuist.

Het OCMW van de nieuwe woonplaats kan dan ook contact opnemen met het daarvoor bevoegde OCMW om na te gaan gedurende welke periodes betrokkene dat jaar al in het buitenland verbleven heeft indien het OCMW twijfelt aan de verklaringen van de betrokkene of indien de betrokkene niet meer precies kan antwoorden op de vraag. 

De organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de OCMW’s voorziet niet expliciet in een schorsing. Echter, als de persoon afwezig is van het grondgebied, zijn de voorwaarden voor de maatschappelijke dienstverlening niet langer voldaan.

Om aanspraak te kunnen maken op het recht op maatschappelijke integratie moet de steunaanvrager in principe meerderjarig zijn. Pas vanaf de leeftijd van 18 jaar kunnen er rechten worden geopend en is dus een effectieve aanvraag mogelijk.

Er zijn evenwel 3 categorieën waarbij het recht op steun in het kader van de RMI-wet ook op minderjarige leeftijd kan ontstaan. Het betreffen:

- Minderjarigen ontvoogd door het huwelijk

- Minderjarigen met minstens één kind ten laste

- Zwangere minderjarigen

Voor de overige minderjarigen kan het OCMW eventueel wel al een aanvraagdossier inzake leefloon voorbereiden en dit in het kader van een individuele maatschappelijke hulpverlening waarvoor er geen meerderjarigheidsvoorwaarde is gesteld.

Op deze wijze kan het OCMW reeds een dossier aanleggen en kunnen de nodige voorbereidingen worden getroffen teneinde op de dag van de meerderjarigheid van de betrokken persoon reeds een afgewerkt dossier te hebben en zijn rechten te laten gelden.

Onverminderd het feit dat de verjaringen kunnen gestuit worden door een aanmaning gedaan hetzij bij een per post aangetekende brief, hetzij tegen ontvangstbewijs, gelden volgende verjaringentermijnen (artikel 29 van de wet van 26 mei 2002):

• Terugvordering van het leefloon bij de betrokkene: 5 jaar ( maart 2012)
• Terugvordering van het leefloon bij de onderhoudsplichtigen: 5 jaar
• Terugvordering bij de persoon die verantwoordelijk is voor de verwonding of ziekte die aanleiding gegeven heeft tot de betaling van het leefloon: 10 jaar. Gaat het hier om een misdrijf, dan bedraagt de verjaringstermijn 5 jaar na kennisname van het misdrijf en in ieder geval door verloop van 20 jaar na het feit.

De bestaansmiddelen worden in aanmerking genomen volgens de regels die vermeld worden in artikel 16 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie en in de artikelen 22 tot en met 35 van het koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie.

Gelet op de autonomie van de OCMW ‘s is de POD Maatschappelijke Integratie niet gemachtigd om zich uit te spreken over de concrete gevallen van berekening van bestaansmiddelen. De POD MI staat echter ter beschikking van de OCMW ‘s om de algemene regels te herhalen die ter zake van toepassing zijn.

RIS Bedragen

Ja, spaargelden worden aanzien als een roerend kapitaal. Het gaat hier om de volgende berekening:
Er wordt rekening gehouden met 6 % van de schijf tussen € 6.200 en € 12.500 en met 10 % van de boven die schijf gelegen bedragen.
Deze berekeningswijze moet ook vermeld worden in de beslissing van het OCMW.

Referenties:
Artikel 27 van het koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie

Er moet rekening gehouden worden met alle bestaansmiddelen van de betrokkene, behalve deze die uitdrukkelijk zijn vrijgesteld door de Koning. Enkele voorbeelden van ‘vrijgestelde bestaansmiddelen’ zijn de studietoelagen, onderhoudsgeld dat men voor de kinderen ontvangt, de vergoeding die men ontvangt als pleegouder, enz.…

Referenties : Wetteksten: artikel 16 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie Koninklijk besluit van 12 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie

Een toelage die maximaal één maal per academiejaar door Studentenvoorzieningen van hogescholen en universiteiten wordt uitbetaald, en die elk academiejaar kan worden toegekend op basis van een nieuwe aanvraag en beslissing, wordt beschouwd als een niet-regelmatige gift, en is aldus vrijgesteld bij de berekening van de bestaansmiddelen.

De waarde van een maaltijdcheque bestaat uit 2 delen, met name een werknemersbijdrage en een werkgeversbijdrage.

Het deel van het loon moet beschouwd worden als een beroepsinkomen waarmee rekening moet gehouden worden.

Over het algemeen maakt het vakantiegeld geen deel uit van de bestaansmiddelen waarmee men moet rekening houden voor de maand waarin de persoon deze ontvangt (over het algemeen in mei). Men moet dit beschouwen als een roerend kapitaal en rekening houden met het percentage van de schijven. Er is één uitzondering voor het vakantiegeld van de werknemers die nog werken en waarvoor rekening moet gehouden worden met het enkel vakantiegeld als netto inkomsten voor de periode waarin zij vakantie nemen (bijv.: juli), omdat het gaat om de inkomsten voor deze periode.

Referenties: 
Wetteksten: artikel 16 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie. artikel 27 van het KB van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie

het OCMW kan slechts in 2 gevallen aan de gerechtigde een sanctie opleggen, namelijk wanneer:

1. hij verzuimt bestaansmiddelen aan te geven waarvan hij het bestaan kent of hij legt onjuiste of onvolledige verklaringen af die een invloed hebben op het bedrag van het leefloon.

   In dit geval kan de uitbetaling van het leefloon geheel of gedeeltelijk geschorst worden voor een periode van ten hoogste zes maanden, of in geval van bedrieglijk opzet voor ten hoogste twaalf maanden. In geval van herhaling binnen een termijn van drie jaar kunnen deze periodes worden verdubbeld.

2. hij na aanmaning, zonder wettige redenen zijn verplichtingen die in het contract betreffende het geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie (gpmi) zijn opgenomen, niet naleeft.

   In dit geval kan de uitbetaling van het leefloon geheel of gedeeltelijk geschorst worden voor een periode van ten hoogste één maand. In geval van herhaling binnen een termijn van één jaar kan de uitbetaling voor een periode van ten hoogste drie maanden worden geschorst.

Ja. Indien de betrokkene niet akkoord is met de genomen beslissing, kan hij hiertegen in beroep gaan. Dit beroep moet ingesteld worden bij de arbeidsrechtbank van zijn woonplaats binnen de 3 maanden na de kennisgeving van de beslissing of binnen 4 maand en 8 dagen als het OCMW nagelaten heeft een beslissing te nemen.
De betrokkene kan zich in dit geval laten bijstaan of vertegenwoordigen door een advocaat, een afgevaardigde van een maatschappelijke organisatie, een schriftelijk gevolmachtigde syndicale afgevaardigde, zijn echtgenoot of een bloed-of aanverwant in het bezit van een schriftelijke volmacht en speciaal door de rechter toegelaten.

Referenties:artikel 47 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie

Ja, elke aanvraag moet op de dag van ontvangst chronologisch ingeschreven worden in het daartoe voorziene register.

Ja, de betrokkene moet tijdens het onderzoek schriftelijk worden ingelicht over de mogelijkheid die hij heeft om gehoord te worden vooraleer de beslissing genomen wordt.
Als de aanvrager schriftelijk laat weten dat hij wil gehoord worden, dan moet het OCMW hem de plaats en het tijdstip meedelen waarop hij zal gehoord worden. De betrokkene mag zich hierbij laten bijstaan of vertegenwoordigen door een persoon naar keuze.

Referenties:
A. Wetteksten: artikel 20 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie
Artikel 7 van het koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie

Het recht op maatschappelijke integratie bestaat uit het recht op een tewerkstelling binnen de drie maanden vanaf de datum van de aanvraag. Dit recht kan bestaan uit een arbeidsovereenkomst of uit een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie. In afwachting van een tewerkstelling of wanneer de betrokkene niet kan werken wegens gezondheids- of billijkheidsredenen heeft de betrokkene recht op een leefloon als hij aan de voorwaarden voldoet. Er moet wel een onderscheid gemaakt worden tussen personen jonger dan 25 jaar en diegenen van deze leeftijd en ouder: voor zij die jonger zijn dan 25 jaar is er een recht op tewerkstelling, voor zij die 25 jaar en ouder zijn is het een mogelijkheid.

 

Als gevolg van het inwerking treden van de wet van 7 februari 2014 tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, bestaat het risico dat men zich vergist. Het is immers zo dat personen die in het toepassingsgebied van de wet van 7 februari 2014 vallen inderdaad niet onder de toepassing van artikel 39 van het KB vallen en dit in tegenstelling tot personen die veroordeeld zijn tot een andere straf en die die straf uitvoeren door middel van een elektronische enkelband. De personen die onderworpen zijn aan het elektronisch toezicht als autonome straf worden niet geholpen door de FOD Justitie, want ze zijn niet ingeschreven op de rol van de strafinrichting en ze kunnen dus het leefloon ontvangen.

Er moet dus een onderscheid worden gemaakt tussen twee situaties:

In het geval dat de straf onder elektronisch toezicht een wijze van tenuitvoerlegging van de straf is en de persoon bijgevolg op de rol van de strafinrichting ingeschreven blijft, wordt de betaling van het leefloon opgeschort. Tijdens deze periode ontvangt de persoon dus geen leefloon.

Indien de straf onder elektronisch toezicht een autonome straf betreft, is de persoon niet op de rol van de strafinrichting ingeschreven en kan hij dus het leefloon ontvangen, indien hij echter voldoet aan de toekenningsvoorwaarden.

Neen, zolang iemand op de rol van de strafinrichting is ingeschreven, heeft hij geen recht op een leefloon.