NextGenerationEU-project

Achtergrond

De Herstel- en veerkrachtfaciliteit biedt grootschalige financiële steun voor hervormingen en investeringen door de lidstaten, met als doel de economische en sociale impact van de coronaviruspandemie te beperken en de economieën van de EU duurzamer en veerkrachtiger te maken en ze beter voor te bereiden op de uitdagingen die de groene en digitale transities met zich meebrengen.

Dankzij het Europese relanceplan (RRF) besliste de Federale Overheid beslist 30 miljoen euro te besteden aan het project “e-inclusion for Belgium”. Het is één van de vele projecten uit het Belgisch Herstelplan dat tot doel heeft om bestaande digitale ongelijkheden te verminderen en digitale insluiting van kwetsbare groepen te realiseren.

Enkele digitale uitdagingen

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat digitale insluiting vanuit verschillende invalshoeken kan worden benaderd. Enkele uitdagingen waar we momenteel voor staan, zijn:

1. Ten eerste moeten we werk maken van wat gekend staat als de eerste dimensie van de digitale kloof: de ongelijkheid op vlak van de toegang tot digitale technologieën en internet verminderen.
   Uit de Barometer voor Digitale Inclusie (2020) van de VUB, UCL en KBS blijkt dat 10% (of 650.000) van de Belgische huishoudens thuis geen toegang tot internet heeft. Binnen de groep van gezinnen met een laag inkomen stijgt dit aandeel tot 29%.
    
2. De tweede uitdaging waar we voor staan is de tweede dimensie van de digitale kloof. Het beschikken over digitale technologieën en Internet is niet voldoende om digitaal ingesloten te worden. Een grote groep mensen kunnen ook minder makkelijk met deze digitale technologieën omgaan. We moeten daarom ook de ongelijkheid in digitale vaardigheden zo veel mogelijk verminderen.
   Globaal genomen is volgens de Barometer voor Digitale Inclusie 40% van de Belgische bevolking kwetsbaar wanneer het gaat over het gebruik van digitale technologieën: 32% heeft beperkte vaardigheden en 8% is geen internetgebruiker. Hoe lager het inkomen en hoe lager het opleidingsniveau, hoe minder digitale vaardigheden voorhanden zijn.
    
3. Een derde uitdaging van het project bestaat eruit om rekening te houden met de ongelijkheid in het gebruik van essentiële digitale diensten (de derde dimensie van digitale kloof). Dit zijn diensten die men nodig heeft voor het verkrijgen van sociale rechten of gezondheidszorg, maar ook andere diensten zoals e-banking en e-commerce diensten. Gebrek aan vaardigheden en complexiteit van de platformen voor deze diensten liggen aan de basis van ongelijkheden.

Het project “e-inclusion for Belgium”

Bij de start van “e-inclusion for Belgium” werd een federaal incubator-fonds opgericht met middelen die bestemd zijn voor de financiering en ontwikkeling van duurzame initiatieven inzake digitale inclusie. Deze middelen worden jaarlijks via projectoproepen aan lokale organisaties ter beschikking gesteld (OCMW’s, verenigingen, VZW’s, NGO’s, openbare computerruimtes, jeugd- of ouderenverenigingen, sociale partners,  …). De lokale werking van deze organisaties, zorgt ervoor dat ze dicht aansluiten bij de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare groepen die het risico lopen op digitale uitsluiting. Omdat deze groepen zeer divers samengesteld zijn en geen één-oplossing-voor-iedereen mogelijk is, zijn dergelijke organisatie het best geplaatst om hulp te bieden.

De geselecteerde projecten moeten doelstellingen omvatten die antwoorden geven om op middellange termijn digitale inclusie te verbeteren voor volgende twee dimensies van de digitale uitsluiting:

1. Wegwerken van ongelijkheid op het gebied van digitale vaardigheden;
2. Wegwerken van ongelijkheid met betrekking tot het gebruik van essentiële diensten.

De derde dimensie van digitale uitsluiting (ongelijke toegang tot digitale technologieën), kan een onderdeel vormen van de ingediende projecten, maar mag niet de overkoepelende scope vormen.

Voor het verspreiden en organiseren van de projectoproepen wordt gebruik gemaakt van bestaande netwerken, structuren en/of onderzoeksinstellingen om een zo divers mogelijke groep organisaties op te roepen om deel te nemen. Het is belangrijk erop te wijzen dat de projecten gericht zijn op de hefbomen en belemmeringen van digitale inclusie (sociaal, economisch en cultureel), om deze duurzaam te maken. Op die manier zal het project ook deel uitmaken van het plan ter bestrijding van de armoede in België, dat zelf een belangrijke plaats zal innemen voor de strijd tegen de digitale uitsluiting.

Begunstigden

Het doelpubliek van het project “e-inclusion for Belgium” zijn personen die zich in een digitaal kwetsbare situatie in België bevinden. Vanuit de bevoegdheidsdomeinen van Minister Karine Lalieux die verantwoordelijk is voor de POD Maatschappelijke Integratie behoort, richten we ons in eerste instantie op volgende groepen:

• Personen met een handicap;
• Individuen die in armoede leven;
• Personen die ver van de arbeidsmarkt staan (NEETS).

Om geen enkele van de andere kwetsbare groepen uit te sluiten die in de barometer werden aangehaald, richten we ons ook op personen van wie de digitale vaardigheden algemeen moeten worden verbeterd (vrouwen, jongeren, ouderen...).

Om deze doelgroep te bereiken focussen we ons op organisaties (VZW’s, verenigingen, NGO's, steden en gemeenten, sociale partners...) die digitaal kwetsbare personen ondersteunen om hen digitaal in te sluiten.

Er wordt speciale aandacht besteed aan de digitale integratie van vrouwen. De projecten kunnen dus ook acties uitvoeren die geïnspireerd zijn door de Europese strategie "Vrouwen in Digitaal", waarvan een Belgisch plan is goedgekeurd. Vrouwen zijn immers sterk ondervertegenwoordigd in de digitale sector (ICT/STIM).