Article
Op 8 en 9 februari werd in Brussel een tweedaagse conferentie georganiseerd onder het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. De titel van dit evenement luidde: " Naar nul dakloosheid, nog maar 6 jaar om te slagen". Deze bijeenkomst bracht vertegenwoordigers van de lidstaten, deskundigen en maatschappelijke organisaties samen, allen gemotiveerd door een hernieuwde inzet voor een toekomst waarin dakloosheid tot het verleden behoort.
Het voornaamste doel van de conferentie was om de voortgang te evalueren die zowel de lidstaten als de Europese Unie hebben geboekt sinds de Verklaring van Lissabon, waarin zij zich hebben geëngageerd om dakloosheid tegen 2030 uit te bannen. Gezien de complexiteit van deze sociale uitdaging, benadrukten de deelnemers het cruciale belang van het bundelen van de inspanningen van alle betrokken partijen om dakloosheid effectief te voorkomen en te bestrijden.
De Belgische Minister van Sociale Integratie en Armoedebestrijding benadrukte het Europese engagement: "Sinds de Verklaring van Lissabon in 2021 gericht op de uitroeiing van dakloosheid tegen 2030, is dit een integraal onderdeel geworden van de Europese zorgen. Lidstaten hebben proactieve beleidsmaatregelen ontwikkeld om dit probleem aan te pakken. De vergadering van vandaag heeft geholpen bij het identificeren van goede praktijken die als basis zullen dienen voor de volgende Europese Commissie."
Europese initiatieven
De ministeriële conferentie bracht tal van EU-lidstaten samen, alsook het EPOCH-platform (European Platform on Combatting Homelessness), opgericht na de conferentie van Lissabon in 2021. De debatten focusten zich op de politieke uitdagingen verbonden aan dakloosheid, waarbij de noodzaak werd benadrukt om acties van verschillende overheidsinstanties (nationaal, regionaal, lokaal) te coördineren, de nodige budgettaire middelen toe te wijzen voor de bestrijding van dakloosheid, de toegang tot Europese fondsen te vergemakkelijken, daklozen op gestandaardiseerde wijze te registreren, en ngo’s, daklozen en lokale autoriteiten te betrekken bij de uitvoering van dakloosheidsbestrijdingsmaatregelen.
Housing First
De conferentie benadrukte eveneens het Housing First-model als een structureel en duurzaam middel om het doel van het uitbannen van dakloosheid tegen 2030 te verwezenlijken. Dit model, dat directe toegang tot huisvesting biedt zonder verdere voorwaarden dan die waaraan een "gewone" huurder onderhevig is, werd geprezen vanwege zijn positieve resultaten. In België worden meer dan 40 Housing First-projecten uitgevoerd in de drie regio's, met meer dan 1.000 begeleidingstrajecten dankzij het intensieve werk van de lokale teams. Dit beleid wordt actief ondersteund door de drie regio's van het land en door de federale regering, die 17,4 miljoen euro heeft vrijgemaakt voor de ontwikkeling van individuele begeleiding en de verwerving van vastgoed voor dit model.
Hoewel de lidstaten rond de tafel het eens waren over Housing First, benadrukten sommige landen het belang om ook de onderliggende oorzaken van het probleem aan te pakken: stijgende huurprijzen, gebrek aan sociale huisvesting, mentale gezondheidsproblemen, opvang van migranten, enz.
Naar een Europese aanbeveling
Tegen het einde van de conferentie herhaalden de lidstaten hun engagement om dakloosheid tegen 2030 te bestrijden en spraken ze hun steun uit voor het Europees platform EPOCH. De deelnemers waren zeer positief over het werk dat tot nu toe is verricht, maar benadrukten dat de financiële en politieke capaciteit van dit platform moet worden versterkt. De cruciale kwestie van financiering, die essentieel is voor de uitvoering van doeltreffende maatregelen, kan zowel op nationaal als op Europees niveau worden opgelost door middel van Europese fondsen, de tussenkomst van de Europese Centrale Bank en ander financieel beleid.
Tot slot zijn de lidstaten overeengekomen aan te dringen op meer politiek engagement op Europees niveau, in de vorm van een voorstel voor een Europese aanbeveling met het oog op de uitwerking van een actieplan voor de verwezenlijking van de doelstelling om dakloosheid in 2030 in de verschillende lidstaten uit te bannen.
De conclusies van de conferentie zullen worden opgenomen in de Verklaring van Terhulpen van april 2024, die wordt ondertekend door de Europese instellingen, de sociale partners en het maatschappelijk middenveld.